کانت و نظریۀ ایده‌های فطری؛ آیا کانت فطری‌گرا است؟
نویسنده
چکیده مقاله:
فلسفه در دورۀ جدید با عقلیمذهبان آغازشد، نظریۀ ایده‌های فطری، که بنیاد معرفت‌شناسی آنان است، توسط دکارت مطرح گشت، و دیگر فلاسفۀ عقلیمذهب، مثل اسپینوزا و لایب‌نتیس، آن را بسط دادند. این نظریه بعدتر تحت عنوان «فطری‌گرایی» به شکل دیگری به کانت نسبت داده شد و در نوشته‌های برخی از شارحان فلسفۀ غرب، کانت نیز به حلقه فطری‌گرایان منسوب گشت. این نوشته می‌کوشد نشان دهد اندیشۀ کانت، برخلاف پندار یاد شده، نه تنها فطری‌گرا نیست، بلکه او راهی جدا از فطری‌گرایان پیموده است و قرار دادن کانت در این دسته‌بندی کمکی به فهم فلسفۀ او نمی‌کند. فطری‌گرایی یا نظریۀ ایده‌های فطری فقط مقدمهای است برای کانت تا افق تازه‌ای در اندیشۀ غرب بگشاید.
منابع مشابه
آیا صنایع‌دستی هنر است؟ جستجوی جایگاه صنایع‌دستی در بین هنرها براساس زیبایی‌شناسی کانت
به نظر «کانت» زیبایی امری عینی و متکی بر مفاهیم نیست، بلکه ذهن واضع حکم زیباشناختی در ابژۀ هنر است. احساس رضایتمندی در حکم ذوقی را ناشی از قضاوت تأملی به واسطه ذهن قضاوت‌کننده می‌داند. او هنر را از طبیعت، علم و پیشه‌وری متمایز دانسته و هنرها را به مکانیکی، مطبوع و زیبا تقسیم می‌کند. به زعم کانت هنرمطبوع هنری است که غایت آن صرفا لذت است، در حالی که معیار قضاوت در هنر زیبا قوه حاکمه تأملی بوده و ...
متن کاملآیا نگاه منفی کانت به مابعدالطبیعه به معنای نفی مطلق مابعدالطبیعه است؟
در این مقاله، دیدگاه کانت دربارة مابعدالطبیعه بررسی شده است. پس از بیان معانی لغوی و اصطلاحی واژة مابعدالطبیعه دراندیشة ارسطو، به نظام‌های مختلف مابعدالطبیعی از افلاطون تا دکارت و پیروان او اشاره شده است. سپس معانی مابعدالطبیعه در فلسفة کانت بررسی شده و جنبه‌های مثبت و منفی آن در فلسفة او مورد بحث قرار گرفته است. مقاله به این نتیجه می‌رسد که کانت مابعدالطبیعه به معنی سنتی کلمه (یعنی علم نظری یق...
متن کاملنقش فلسفۀ تاریخ در نظریۀ امید کانت
ه گواهیِ کتاب نقد عقلِ محض، یکی از دغدغه های اصلیِ کانت در سرتاسرِ پروژۀ نقادانۀ او یافتنِ پاسخی برای مسئلۀ امید است: اگر انسان تکلیف های اخلاقی ای را که عقل بر گردنِ او نهاده به جای آورد، تا چه اندازه می تواند برای رسیدن به سعادت امیدوار باشد؟ جداییِ نظامِ طبیعت از نظامِ اخلاق در فلسفۀ کانت توجیهِ این امید را به مسئله ای اساسی بدل می کند. اگر چه این مسئله، به گفتۀ خود کانت، مسئله ای توأمان نظری و عملی س...
متن کاملآیا نگاه منفی کانت به مابعدالطبیعه به معنای نفی مطلق مابعدالطبیعه است؟
در این مقاله، دیدگاه کانت دربارة مابعدالطبیعه بررسی شده است. پس از بیان معانی لغوی و اصطلاحی واژة مابعدالطبیعه دراندیشة ارسطو، به نظام های مختلف مابعدالطبیعی از افلاطون تا دکارت و پیروان او اشاره شده است. سپس معانی مابعدالطبیعه در فلسفة کانت بررسی شده و جنبه های مثبت و منفی آن در فلسفة او مورد بحث قرار گرفته است. مقاله به این نتیجه می رسد که کانت مابعدالطبیعه به معنی سنتی کلمه (یعنی علم نظری یق...
متن کاملکانت ، گفتگو و اخلاق
در این مقاله پس از مرور بر مسأله ای معروف راجع به نظریه ی اخلاق کانت، با توسل بهبرخی آراء معرفت شناسی او راه حلی پیش نهاده خواهد شد. سپس دیدگاه حاصل را کهصورتی از رویکرد گفتگو-محور است، مورد کاوش قرار خواهیم داد. در راه حل بعدیپیشنهاد شده است که مسأله ی اولیه به شکلی بدل شود که بتوان به نحو تجربی با آنمواجه شد. اگرچه آراء کانت زمینه ی بحث ما را تشکیل می دهند و محل ارجاع قرارمی گیرند، دغدغه ی اص...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 1 شماره 2
صفحات 79- 95
تاریخ انتشار 2011-03-21
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023